Λίπ Μονίς - Ο Ήχος

              

            Το φως, όπως και όλα τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα –όπως τα ραδιοκύματα, οι ακτίνες Χ, τα μικροκύματα και η υπέρυθρη ακτινοβολία- έχουν τη δυνατότητα να ταξιδεύουν και να μεταφέρονται στο κενό, χωρίς την ύπαρξη δηλαδή κάποιου μέσου. Αυτό συμβαίνει διότι η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία – τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα δηλαδή- είναι μία διαταραχή του ηλεκτρομαγνητικού πεδίου. Η λειτουργία αυτού του φαινομένου έγκειται στο ότι η όποια μεταβολή στο ηλεκτρικό πεδίο προκαλεί μεταβολή στο μαγνητικό πεδίο και αντιστρόφως, γεγονός που κάνει τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα να ταξιδεύουν επ’ άπειρον σύμφωνα με αυτό το μηχανισμό, ο οποίος ίσως να μην είναι προφανής στον μη επιστήμονα αναγνώστη, είναι όμως απλός και κατανοητός για έναν οποιονδήποτε πρωτοετή φυσικής, εκτός και αν αυτός βέβαια διανύει φέτος το πρώτο έτος, οπότε σε αυτή την περίπτωση δεν έχει ακόμα γραφτεί στη σχολή του.

            Ο ήχος, απ΄ την άλλη, χρειάζεται για να μεταδοθεί την ύπαρξη κάποιου μέσου, διότι πρόκειται περί μηχανικού κύματος. Ο μηχανισμός πίσω από τα μηχανικά κύματα είναι ο εξής: η πηγή (η αιτία που παράγει τον ήχο) πάλλεται, δηλαδή ταλαντώνεται. Αυτό γίνεται άλλες φορές προφανές, όπως στη χορδή μίας κιθάρας, και άλλοτε όχι, όπως όταν χτυπάει κανείς μία πόρτα, πάντα όμως υπάρχει μία ταλάντωση της πηγής που προκαλεί τον ήχο. Στη συνέχεια, η πηγή η οποία πάλλεται «ταρακουνάει» με τη σειρά της τα διπλανά σωματίδια του αέρα, όπως ακριβώς ένα θαλάσσιο κύμα «χτυπάει» τα διπλανά μόρια του νερού κάνοντας έτσι το κύμα να μεταδίδεται. Το κάθε μόριο του αέρα με τη σειρά του  «ταρακουνάει» το διπλανό του, διαδίδοντας έτσι τη διαταραχή, η οποία αυτή κάποια στιγμή φτάνει στο εσωτερικό του αυτιού μας, το οποίο έχει κάποιο κατάλληλο όργανο ώστε να τη μεταφέρει στον εγκέφαλο, ο οποίος αποκρυπτογραφεί την πληροφορία και τη μεταφράζει αναλόγως. Ανάλογα με τη συχνότητα της διαταραχής, δηλαδή της ταλάντωσης της αρχικής πηγής, διαμορφώνεται και η συχνότητα του ηχητικού κύματος, το κάθε είδος δε έχει άλλα όργανα υποδοχής και για αυτό το λόγο τα σκυλιά πχ αντιλαμβάνονται ήχους σε διαφορετικές συχνότητες από τους ανθρώπους.

            Ο ήχος της κλανιάς δημιουργείται όταν, καθώς το αέριο εξέρχεται, κάνει την κωλοτρυπίδα να δονείται. Πολλοί πιστεύουν ότι ο ήχος οφείλεται σε αυτόν και μόνο τον παράγοντα και όχι και στα ταλαντούμενα κωλομάγουλα, άτομα όμως μεγάλης εμπειρίας πάνω σε αυτό τον τομέα διαφωνούν, ο αναγνώστης καλείται άλλωστε να πειραματιστεί ώστε να καταλήξει σε κάποια δική του διαπίστωση, εφ’ όσον φυσικά η όποια πειραματική απόπειρα λαμβάνει χώρα κάτω από ασφαλής συνθήκες.

           Ο Γάλλος Joseph Pujol στα τέλη του 19^ου αιώνα απέκτησε φήμη ακολουθώντας την καριέρα του επαγγελματία κλάστη. Έγινε γνωστός με το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο “Le Petomane”, ονομασία που συνδυάζει το γαλλικό ρήμα peter «κλάνω» και την κατάληξη –mane «μανιακός», δηλαδή «κλανομανιακός» ή «πορδομανιακός». Ανάμεσα στο κοινό του βρισκόταν ο βασιλιάς Λεοπόλδος ο Β’ του Βελγίου, ο πρίγκιπας Εδουάρδος της Ουαλίας και ο Σ. Φρόυντ. Μπορούσε να αναπαράγει ήχους όπως κανονιοβολισμοί και αστραπόβροντα όπως και να κλάνει το “Ο Sole Mio” και το “Le Marseillaise”, τον εθνικό ύμνο της Γαλλίας χρησιμοποιώντας μία οκαρίνα. Η καλλιτεχνική κληρονομιά του “Le Petomane” είναι μεγάλη και έχει εμπνεύσει πολλά έργα όπως το μιούζικαλ “The Fartiste” («ο κλανιάρης»), στο οποίο απονεμήθηκε το βραβείο καλύτερου μιούζικαλ το 2006 στο New York International Fringe Festival και το  “A Passing wind” που παρουσιάστηκε στο Philadelphia International Festival of the Arts το 2011. Επαγγελματίες κλάστες αναφέρονται συχνά σε γραπτά της μεσαιωνικής Ευρώπης.

          Στη μυθολογία των Ίννου, αυτόχθονος λαού του Καναδά, το πιο ισχυρό πνεύμα απ΄όλα είναι ο Ματσισκαπέου (σίγουρα όχι με αυτή την προφορά) και το όνομά του σημαίνει κυριολεκτικά «κλανιάνθρωπος» ή «ο άνθρωπος κλανιά», θεωρείται δε δυνατότερος ακόμη και του Κανιπινικασίκεου. Σε αυτόν επιβλήθηκε όταν ο Κανιπινικασίκεου αρνήθηκε να δώσει στους Ίννου Καριμπού (καναδέζικος τάρανδος) για να φάνε. Ο Ματσισκαπέου εξαγριώθηκε και καταράστηκε τον Κανιπινικασίκεου να υποφέρει από σοβαρή δυσκοιλιότητα. Αυτός τελικά αναγκάστηκε να ενδώσει και ο  Ματσισκαπέου με τη σειρά του τον απάλλαξε από τους φοβερούς πόνους.

          Ο Άγιος Αυγουστίνος (354-430), θεολόγος που έχει επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό το δυτικό Χριστιανισμό και τη δυτική φιλοσοφία ενώ θεωρείται από τους σημαντικότερους πατέρες της Εκκλησίας, έχει πει στο διάσημο βιβλίο του «Η πόλη του Θεού» πως αρχικά οι άνθρωποι είχαν τη δυνατότητα να ελέγχουν τις κινήσεις των εντέρων τους και να κλάνουν κατά βούληση, αλλά έχασαν αυτή την ικανότητα με το προπατορικό αμάρτημα του Αδάμ και της Εύας, της Εύας και του Αδάμ, όπως θέλει το παίρνει κανείς.
          Ο μέσος όρος του όγκου του αερίου που παράγει καθημερινά ένας ενήλικας από κλανιές είναι μισό λίτρο το οποίο κατανέμεται σε περίπου 14 κλανιές. Επιστημονικές έρευνες έχουν δείξει ότι οι γυναικείες κλανιές έχουν μεγαλύτερη συγκέντρωση σε μόρια που προκαλούν μυρωδιά όμως οι αντρικές είναι μεγαλύτερες σε όγκο, με αποτέλεσμα οι δύο αυτοί παράγοντες να κάνουν τις δύο να εξισορροπούνται σε αποτέλεσμα. Η ταχύτητα της κλανιάς εξαρτάται από τις ατμοσφαιρικές συνθήκες, όπως υγρασία, θερμοκρασία, ταχύτητα και κατεύθυνση του αέρα και μοριακό βάρος των σωματιδίων της κλανιάς. Μία κλανιά μπορεί να παραμείνει ενεργή για περισσότερη ώρα σε κλειστούς χώρους όπως ασανσέρ, ενώ μετά από κάποιο χρόνο εναποτίθεται στους τοίχους του δωματίου. Τέλος, όσον αφορά κάποια κλανιά που θα ήθελε κάποιος να ρίξει αλλά καθυστερεί λόγω του ακατάλληλου του χώρου και της συντροφιάς, στην οποία επανέρχεται αργότερα μόνο για να διαπιστώσει έκπληκτος ότι αυτή έχει χαθεί, οι γιατροί σπεύδουν να καθησυχάσουν ότι αυτή δεν εξαφανίζεται δια παντός, ούτε και απορροφάται από το σώμα όπως κάποιοι έχουν εκφράσει, αλλά απλώς ανεβαίνει προς τα επάνω στο στομάχι και επιστρέφει σε κάποια ανύποπτη στιγμή.